Orkide Bakımı & Orkide Çoğaltma & Orkide Budama |Osevio Çiçek
Salepgiller familyasına ait olan orkide çiçeği, birbirinden farklı renk ve çeşitleri ile göz doldurur. Paphiopedilum, Phalaenopsis, Miltonia ve Cymbidium, en bilindik orkide çeşitleridir. İç mekanlarda tercih edilen orkideler, zarif duruşu ile en çok tercih edilen hediyelik çiçekler arasındadır.

Orkide bakımı, çiçeklerin uzun süre boyunca canlı ve sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Birbirinden farklı renkleri ile zarafetin ta kendisi olan orkideler, doğru bakıldığında evlerinizi ve iş yerlerinizi çok daha uzun süre güzelleştirir. Bunun için ihtiyaç duyduğunuz orkide bakım bilgileri burada!

Orkide Çiçeği Bakımı Nasıl Yapılır?

Orkide çiçeğini haftada bir kez sulayabilirsiniz. Bu bitkinin nem oranını idealize etmek için saksı altına çakıl taşları koyabilirsiniz. Az gübrelemenin daha verimli olduğu orkideler için 10 ila 12 cm boyutlarına sahip olan saksıları tercih edebilirsiniz. Eğer orkideler evde nerede durmalı diye soruyorsanız mutlaka filtrelendirilmiş, aynı zamanda da güneş gören bir alanda konumlandırma yapmanız gerektiğini unutmamalısınız. Orkideler ile ilgili tüm soruların yanıtını bulacağınız yazımızda evde orkide bakımının püf noktaları konusundan orkide çoğaltma yöntemlerine kadar aradığınız her şey bir arada!

Orkide Bakımında Oda Sıcaklığı

Orkidelerin minimum 18, maksimum 29 derecelik ortamlarda muhafaza edilmesi gereklidir.

Orkide Bakımında Nem

Orkidelerin gündüz %50, gece ise minimum %70 oranında nemli ortamlarda kalması gereklidir.

Orkide Toprağı Nasıl Olmalı?

Orkide toprağı için özel olarak üretilen toprakları tercih etmelisiniz. Toprağın içerisine ağaç kabukları, eğrelti otu, pomza, palet, odun kömür kırıntıları ekleyebilirsiniz.

Orkide Saksısı Nasıl Olmalı?

Kökleri ışığı ihtiyaç duyan orkideler için ışık geçirebilen ve şeffaf saksıları tercih edebilirsiniz. 10 ila 12 santim boyutlarındaki saksılar orkideler için idealdir.

Orkide Kaç Günde Bir Sulanır?

Orkidelerin sulaması çeşitlerine göre değişkenlik gösterir. Orkideler yaz aylarında haftada bir, kış aylarında ise iki haftada bir sulanmalıdır.

Orkide Sulama Yöntemleri Nelerdir?

Orkide sulama yöntemleri kendi içerisinde temelde üçe ayrılır. Bunlar doğrudan su dökme, buz küpleri ile sulama, daldırma yöntemi ile orkide sulama olarak adlandırılır.

Doğrudan su dökme ile orkide sulama: Doğrudan su dökme yönteminde oda sıcaklığında dinlendirilen suyu orkidenin saksısına direkt olarak dökebilirsiniz. Drenajlı olan saksı tabağında kalan suyu boşaltarak bitkinin köklerinin çürümesini engelleyebilirsiniz.

Buz küpleri ile orkide sulama: Buz küpleri ile orkide sulama, genellikle sert topraklı orkideler için tercih edilen bir sulama yöntemidir. Buz küplerini bitkinin yapraklarının altına yerleştirebilirsiniz. Bu küplerin bitkilerin yapraklarına temas etmemesine özen göstermelisiniz. Yavaş yavaş eriyen buz, bitkinin suyu aynı yavaşlıkta emmesine yardımcı olur.

Daldırma yöntemi ile orkide sulama: Bir kabının içerisine yeterli miktarda su ekleyin. Orkide saksısını, dinlendirdiğiniz su dolu kabının içerisine oturtun. Tüm köklerin ıslanması için yaklaşık 15 dakika bekleyin. Ardından saksınızı kaptan çıkararak bir süre kurumasını bekleyin.

Orkide Budama Nasıl Yapılır?

Saplarının rengi koyulaşan orkideleri budayabilirsiniz. Orkide budama işleminden önce bitkinin dayandığı çubuğu saksıdan çıkarmanız gereklidir. Orkidenin sap bölgesindeki boğum bölgelerini belirledikten sonra kök kısmından yukarıya doğru saydığınız boğumlardan aşağıdan yukarıya doğru üçüncü boğum noktasını belirleyin. Üçüncü boğumun 2 santim üzerinden bitkinizi budama bıçağı veya budama makası ile kesin. Kestiğiniz bölgeleri kapatarak korunmasını sağlayın.

Orkide Çoğaltma Nasıl Yapılır?

Orkide çoğaltmanın farklı yöntemleri vardır. Bunlar arasında en bilinenleri sympodial, doku kültürü ile, tohumdan çoğaltma yöntemi olarak sayılabilir.

Sympodial ile orkide çoğaltma: Sympodial ile orkide çoğaltma yönteminde sympodial olarak gelişim gösteren ve tek bir gövdeden çıkan yavru gövdeleri çiçeksizken ayırabilirsiniz.

Doku kültürü ile orkide çoğaltma: Bitkinin farklı bölgelerinden kestiğiniz parçaları, sterilize edilmiş kavanozlar içerisinde çoğaltabilirsiniz. Özel beslenme solüsyonlarında yapacağınız bu çoğaltma işleminde kesilen parçalar köklendikten sonra saksınıza ekebilirsiniz.

Tohumla orkide çoğaltma: Tohumla çoğaltma yöntemi genellikle laboratuvar şartlarında gerçekleştirilir. Mantarla aşılanan tohumlarla gerçekleştirilen tohumla çoğaltma sürecinde filizlenme yaklaşık on yıl sürdüğü için genellikle profesyoneller tarafından tercih edilir.

Ayırma yöntemiyle orkide çoğaltma: Ayırma yöntemiyle çoğaltmada, orkidenin kökünden verdiği yavrunun iki yapraklı olduğu döneminde işleminizi gerçekleştirebilirsiniz. Yavruları ayırıp farklı saksılara ekerek işlemi tamamlayabilirsiniz.


Keikiden orkide çoğaltma: Keikiden çoğaltma yöntemi, ana gövdeye bağlı olan ve bu haliyle köklenen orkideleri olgunlaştıktan sonra ayırarak yapacağınız bir yöntemdir.

Çelikle orkide çoğaltma: Keikiden orkide çoğaltma; bitkinin özelliklerini aynen taşıyan, bitkinin yaprak ve köklerinden parçalar kesilerek çoğaltılmasına verilen isimdir. Vegetatif çoğaltma olarak da adlandırılan bu yöntem, küçük parçalardan bitki elde edebildiği için birçok farklı örnekte bitki sahibi olmanıza yardımcı olur.

Yapraktan orkide çoğaltma: Orkidenin yaprağını 15 santim altından keserek dik duracak bir şekilde toprağın içine daldırın. Köklenen yaprağı düzenli olarak sulayarak filizlenmesini sağlayabilirsiniz.


Yavru yöntemi ile orkide çoğaltma: Fazla köklenen çiçeği, yavru köklerini ayırdıktan sonra daha küçük bir saksıya alarak çoğalmasını sağlayabilirsiniz.

Orkide Çoğaltmanın Püf Noktalan Nelerdir?

Orkide çoğaltma işlemi birçok farklı yöntemle gerçekleştirilebilir. Orkidenizi çoğaltırken, çiçeğinizden en çok verim aldığınız alana yeni hazırlamış olduğunuz fideleri yerleştirebilirsiniz. Bu sayede çiçeğiniz aynı gelişim çizgisinde ilerleyecekler. Orkidelerinizi çoğaltırken klorofil taşıma ihtimali olan köklerin kesilmemesi gereklidir. Bitkinizi çoğaldıktan sonra ışık ihtiyacını doğru bir şekilde karşılamalısınız. Eğer yeni çoğalttığınız bitkinizin büyümesinde bir problem görüyorsanız yeteri kadar beslenmemiş olabilir. Bunun için orkidenizi ortalama 30 gün boyunca 17° sıcaklıkta tutabilirsiniz. Bitkinizin stres altına girmesini de engellemelisiniz. Sürekli saksı ve toprak değiştirmemeli, aşırı sulamamalısınız. Yeni çoğalttığınız orkidenizin yapraklarında kahverengilik varsa ışığı doğrudan almayan bir bölgeye yerleştirmelisiniz.

Sık Sorulan Sorular

1. Orkidenin susadığını nasıl anlarız?
Orkidenin susuz kaldığını yaprak ve köklerine dikkat ederek anlayabilirsiniz. Eğer orkide susuz kalmışsa saksı içinde bulunan kökler griye döner. Yeşil renkteki kökler, çiçeğin yeterli sulandığının bir göstergesidir. Yaprak diplerinde sararma, çürüme veya siyahlaşma görünmesi, orkidenin susuz kaldığının bir diğer belirtisidir. Su bakımından yeterli olan orkidelerin yaprakları canlı, sert ve diri olur.


2. Orkide suyuna ne konur?
Orkidenin suyuna tarçın ve aspirin ilave edebilirsiniz. Temiz bir sprey şişenin içerisine bir su bardağı suyu ekleyin. Ardından bir adet aspirini iyice ezerek karışımın içine ekleyin. Bir tatlı kaşığı tarçını da ekledikten sonra hazırladığınız karışımı çalkalayarak 12 saat boyunca bekletin ve orkidelerinizin köklerine püskürtün. 2 günde bir yapabileceğiniz bu kür, 10 günde tamamlanır.


3. Orkideye çok su verilirse ne olur?
Orkideye çok su verilirse köklerinde çürüme meydana gelebilir. Bu da bitkinin ölmesine sebep olur.


4. Orkidenin dibine ne konur?
Orkidenin daha uzun ömürlü olması ve çiçeklerinin daha canlı kalması için toprağın dibine odun kömürü kırıntıları, ağaç kabukları, pomza ve eğrelti otu koyabilirsiniz.


5. Orkide kaç ayda bir çiçek açar?
Orkide, altı ayda bir çiçek açar. Bu çiçekler üç aya kadar kalabilir.


6. Orkide nasıl güçlendirilir?
Orkidelerinizi sularken, önceki sulama saatlerine uygun olarak hareket etmelisiniz. Çiçeğin canlanması için sabah saatlerinde sulamayı tercih edebilirsiniz. Bitkinin yapraklarını hastalıklara karşı korumak için haftada bir kez nemli bir bez yardımıyla yapraklarını temizleyebilirsiniz. Üzerinde mantar oluşumu görünüyorsa bir defaya mahsus olmak üzere yaprakların üzerine tarçın serpiştirebilirsiniz.


7. Orkide en çok neyi sever?
Orkideler, yarı filitrelendirilmiş alanları severler. Bu çiçeğin yapraklarını ıslatmamalısınız. Minimum 18, maksimum 29° arasındaki ısı ortamlarını seven orkide, doğru bakıldığında uzun süre boyunca canlılığını korur. Gündüz saatlerinde %50, gece saatlerinde ise minimum %70 oranındaki nem, orkide için yeterlidir. İklime ve bitkinin ihtiyacına göre çiçeğinizi haftada bir kez sulayabilirsiniz.


8. Orkidenin strese girdiği nasıl anlaşılır?
Orkideler strese girdiklerinde yapraklanmayı bırakırlar. Strese giren orkideler, çiçeklerini döker.


9. Orkideye tarçın nasıl verilir?
Orkideye tarçını toz halinde dökmelisiniz. Genellikle hasarlı yaprakların iyileşmesi için tercih edilen toz tarçın, anti parazitik ve antiseptik özellikleri sayesinde bitkinin canlandırılmasını sağlar.


10. Orkideye vazelin sürmek ne işe yarar?
Orkideye vazelin sürmek, bitkinin kısa süre içerisinde çiçek açmasına ve kendine gelmesine yardımcı olur.


11. Orkide saksı değişimi ne zaman yapılır?
Orkidenin saksı değişimi bahar aylarında yapılır. Bunun için Mayıs sonu veya Nisan başı ideal tarihlerdir.

12. En iyi orkide besini hangisi?
En iyi orkide besini yumurta kabuğudur.


13. Orkide çiçeğini döktükten sonra ne yapmalı?
Orkideniz çiçeklerini döktüyse kurumasını beklemeyin. Çiçeklerini döken orkidenin budanmaması gereklidir. Yapmanız gereken çiçek üzerinde üç boğum saydıktan sonra üçüncü boğumdan sonra dalı kesmeniz ve kestiğiniz bölgeyi kapatmanızdır. Bu sayede alt boğumdan tekrar çiçek çıkacaktır.


14. Orkideye sarımsaklı su nasıl verilir?
Orkideye sarımsaklı su vermek için 1 litre su içerisine bir adet aspirini ezmelisiniz. Akabinde iki baş sarımsağı da ezip homojen bir karışım elde etmelisiniz. Elde ettiğiniz suyu bir gün beklettikten sonra bitkinin sulamasında kullanmalısınız. Bu işlemi düzenli olarak uyguladıktan iki hafta sonra bitkiniz canlanacaktır.


15. Orkideye pirinç suyu dökülür mü?
Orkideye pirinç suyu dökülür. Pirinç suyunun içerisinde çinko, demir, potasyum ve kalsiyum gibi mineraller bulunur. Tuzsuz olarak yıkadığınız pirincinizin suyunu 3-4 gün beklettikten sonra bitki sulamasında kullanabilirsiniz. Her sulamada iki yemek kaşığı pirinç suyu eklemek yeterli olacaktır.